پیانو چیست
پیانو یکی از سازهای صفحهکلیددار و مشهورترین آنها است. صدای پیانو در اثر برخورد چکشهایی با سیمهای فلزی آن در داخل جعبه چوبی تولید میشود. این چکشها در اثر فشرده شدن کلیدها (کلاویهها) به حرکت در میآیند. سیمهای پیانو به صفحهای موسوم به «صفحهٔ صدا» متصل شدهاند که نقش تقویتکنندهٔ صدای آنها را دارد. به طور کلی پیانو از ۸ اکتاو تشکیل شده. پیانو بالاترین دامنه صوتی را در بین ساز های معمول (به جز ارگ کلیسا) دارد، به طوریکه در شکل فعلیاش بهطور معمول هشت اکتاو دارد و قادر به تولید فرکانسهایی از حدود ۲۷ تا ۴۱۸۶ هرتز میباشد، در حالی که در مقام مقایسه ساز ویولن تنها قادر به تولید حدود پنج اکتاو و بهترین خوانندهها تنها قادر به خواندن کمتر از سه اکتاو هستند.
تاریخچه پیانو
پیانو را بارتولومئو کریستافوری در حدود سال ۱۷۰۰ میلادی در شهر پادووای ایتالیا اختراع کرد. اما اختراع جدید کریستافوری تا حدود یک دهه تقریباً ناشناخته ماند تا اینکه در سال ۱۷۱۱ یک نویسنده ایتالیایی مقالهای دربارهٔ آن نوشت که بعدها به آلمانی ترجمه و به صورت گسترده منتشر شد. این مقاله شامل دیاگرام مکانیزم پیانو نیز بود و اکثر سازندگان بعدی پیانو کار خود بر اساس این مقاله شروع کردند. قبل از اختراع پیانو از سازی قدیمیتر به نام هارپسیکورد (Harpsichord) استفاده میشد. تفاوت عمده و مهمی که پیانو با سازهای مشابه قبل از خودش داشت آن بود که در سازهای مشابه قبلی، شدت صدای حاصل از فشرده شدن یک کلاویه، مستقل از شدت ضربهٔ واردشده بر کلید، مقداری ثابت بود، اما در پیانو نوازنده قادر بود با ملایم ضربه زدن به کلیدها صدایی نرمتر ایجاد کند، یا با ضربات محکمتر صدایی درشتتر با پیانو تولید کند. همین ویژگی باعث شد که به سرعت پیانو مورد توجه آهنگسازان قرن هجدهم میلادی قرار بگیرد. پیانوهای اولیه ظاهر و صدایی شبیه به هارپسیکورد داشتند و در واقع مخترع پیانو یک هارپسیکورد ساز بود که در تلاش برای ارتقاء مکانیزم هارپسیکورد بود تا این ساز قادر به تولید صدا با شدت های گوناگون باشد اما در نهایت با مورد توجه قرار گرفتن هارپسیکورد جدید این ارتقاء منجر به ایجاد ساز جدیدی شد که پیانو فورته نام گرفت و به مرور زمان به شکل امروزی پیانو در آمد و آنچه که ما امروزه به عنوان پیانوی مدرن می شناسیم از اواسط قرن نوزدهم ظاهر شدهاست.
نامگذاری
نام این ساز در ابتدا گراوی چمبالو کل پیانو ا فورته بودهاست، که از دو قسمت پیانو به معنی ملایم و فورته به معنی صدای بلند (رسا) تشکیل شدهاست و به خوبی منعکسکنندهٔ توانایی این ساز در تولید شدتهای گوناگون میباشد .
نحوهٔ صدادهی
چکشهای پیانو به واسطهٔ مجموعهای از اهرمهای ظریف به کلیدهای پیانو متصل میشوند. به مجموعهٔ این اهرمها و چکشها عملگر یا پیانو گفته میشود. وظیفهٔ این مجوعه افزایش شتاب چکشها در برخورد به سیمها، و کنترل عکسالعمل بازگشتی آنها پس از برخورد به سیم است. معمولاً سرِ چکشها توسط لایهای از نمد یا الیاف مشابه طبیعی یا مصنوعی پوشانده میشود تا کیفیت صدای پیانو را بهبود ببخشد. کیفیت صدای پیانو متأثر از عوامل دیگری نظیر کیفیت صفحهٔ صدا و غیره نیز هست.
کلیدهای پیانو
۷ کلید سفید در هر اوکتاو پیانو برای ۷ نت دو، ر، می، فا، سل، لا، سی، وجود دارد. علاوه بر این کلیدهای سفید کلیدهای سیاهرنگی هم بین بعضی از کلیدهای سفید وجود دارد. بین کلیدهای سفیدرنگ می و فا و نیز بین کلیدهای سفیدرنگ سی و دو کلید سیاهرنگ وجود ندارد. هر کلید سیاهرنگ در پیانو در حکم نت دیز برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت چپ آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت راست آن کلید سفید قرار دارد) و در حکم نت بمول برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت راست آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت چپ آن کلید سفید قرار دارد) است.
انواع پیانو
آنچه در اصطلاح به آن پیانوی گرَند (Grand Piano) گفته میشود (و در ایران با نام نادرستِ «پیانو رویال» شناخته میشود)، غالباً بیش از دو متر طول دارد و دارای درِ بزرگیست که برای هرچه بهتر شدنِ صدای پیانو، معمولاً در هنگام نواختن ساز، این در را در وضعیت نیمهباز توسط پایهٔ کوچکی ثابت میکنند. انواع اصلیِ دیگرِ پیانو با نامهای پیانوی دیواری (upright)، پیانو الکتریک، پیانوی چهارگوش (square grand)، و پیانوی اسپینِت (spinet piano) هستند، که دو موردِ آخر امروزه منسوخ شدهاند.
نحوه نواختن پیانو
پیانو توسط ضربه نوک انگشتان نواخته میشود. برای این کار دست را بلند کرده و سپس فرود آورده و با نوک انگشت مورد نظر ضربه میزنیم. مکانیسم پیانو تولید صدا میکند. به دلیل شکل مکانیسم پیانو یک پیانیست میتواند همزمان تا ده نت را به صدا درآورد.
محل قرارگیری انگشتان دو دست روی کلیدهای پیانو در نواختن آن اهمیت دارد. معمولاً در آهنگها نت اول شماره دارد که انگشت شروعکننده در نواختن آن آهنگ را مشخص میکند. در این صورت شماره یک برای انگشتهای شست دو دست است و به ترتیب سایر انگشتها شمارههای ۲ تا ۵ را خواهد داشت. شست دست راست روی چهارمین نت دوی پیانو قرار میگیرد. البته این مورد در مورد همه آهنگها عمومیت ندارد و برخی آهنگسازان نت شروعکننده در آهنگشان را شماره نمیزنند. در این صورت پیانیست باید خودش محل قرارگیری انگشتانش روی کلیدهای پیانو را با توجه به نوع نتهای موجود در آهنگ تشخیص دهد.
گاهی پیانیست جای دو دستاش را روی کلیدهای پیانو با هم عوض میکند و گاهی بدون نواختن کلید پیانو با انگشتان شست دو دستش از سایر انگشتها استفاده میکند. به صدا درآوردن نتها یا همان کلاویههای پیانو با شدت فشار انگشتان به زدن ضربه روی آنها بستگی دارد، اگر انگشتان را آرام روی کلاویهها فشار دهیم صدای آرام و پاین یا به اصطلاح صدای ضعیف از پیانو میشنویم و هر چقدر که قدرت انگشتانمان بر روی کلاویهها شدت پیدا کند صدای بلندتری از پیانو میشنویم که گویی صدای باند ضبط را زیاد کردهایم که به این حالت تاچینس مانس گویند. معمولاً در قطعات عاشقانه و رومانتیک شدت ضربه روی کلاویهها با احساس زیاد و آرام زده و نواخته میشود و در جاهایی که هنگام اوج و هیجان موزیک یا قطعههایی همچون راک و بلوز اجرا میشود شدت ضربه روی کلاویهها بیشتر شده و قدرت بیشتری نسبت به قطعههای عاشقانه پیدا میکند.
نحوه نتنویسی برای پیانو
نتنویسی پیانو در دو حامل انجام میشود. حامل بالا برای دست راست و حامل پایین برای دست چپ. معمولاً حامل بالایی را با کلید سل و حامل پایین را با کلید فای خط چهارم نشان میدهند. این دو حامل با نت دوی وسط از هم متمایز میگردند. یک نوازنده پیانو باید بتواند همزمان دو خط موسیقی را خوانده و با هر دو دست اجرا نماید.
پیانستهای مطرح جهان
منبع: wikipedia
12 سخن از بزرگان درباره تمدن ایران
1. کلمان هوار خاورشناس مشهور فرانسوی:
در زمان شاهنشاهی شاپور دوم (ذوالاکتاف) مسیحیانی که کلیسای ارتودوکس مرتد خطاب می شدند و زندگی را برایشان سخت کرده بود، به دربار ایران پناهنده شدند و شاهنشاه یک زندگی عادی با مستمری برای آنان در نظر گرفت و در ایران مستقر شدند. او در نبردی سخت ژولین امپراتور روم را شکست داد و او را مجبور کرد به دلیل خسارت های که به شهرهای ایران زده است خسارت بدهد و معاهده صلحی با وی امضا نمود.
2. اوژن فلاندن مورخ فرانسوی:
در بنا کردن پرسپولیس (تخت جمشید) ۲ عامل وجود داشته است دست پرقدرت بشر و مهارت استاد. این در تصاویر غول پیکر پادشاهان و نمادهای ملی ایرانیان آشکار است. شک ندارم که باستان شناسان این نکته را اثبات کرده اند. تخت جمشید در بین آثار باستانی جهانی اهمیت ویژه ای دارد. زیرا هرکس با دیدن آن مات و مبهوت می شود. هر چه در تخت جمشید است سرمشقی برای استادان امروزی است.
3. دکتر ریچارد فرای:
ویرانه های تخت جمشید با کاخ های پارسه نشانه های هنر شگفت جهان باستان است. ویرانه های این عظمت به راستی انسان را مبهوت خودش می کند. چه برسد به زمانی که این کاخ های ایرانیان با سنگ های قیمتی و سربازان پادشاهی و ستون های عظیم پابرجا بوده است.
4. دکتر کریستی ویلسن:
هنر هخامنشی را به جرات می توان گفت تا کنون در صنایع آسیا نظیر آن پیدا نشده است. با این که از معماری های گذشتگان از کشورهای اطراف الهام می گرفته اند ولی در هنر و سنگ تراشی هخامنشی استقلال و سبک معماری نوینی دیده می شود که روح کاملا ایرانی در آنان دمیده شده و کاملا شرقی است. اسبان ایرانی که تراشیده شدند به مراتب از اسب های تراشیده شده آشوریان با شکوه تر است و روح تربیت و اهلی بودن حیوانات در آنان دیده می شود.
5. آلبر شاندور:
شاهنشاهی ایران که پایه گذار او کورش بزرگ است به هیچ وجه بر اساس خشنونت پی ریزی نشد. بلکه وارون آن درست است زیرا با رعایت حقوق مردمان پایه گذاری شد.
6. هانری بر دانشمند فرانسوی در کتاب تمدن ایران باستان می نویسد
این پادشاه بزرگ (کورش هخامنشی) وارون سلاطین قسی القب و ظالم بابل و آشور بسیار دادگر و بخشنده و مهربان بود زیرا اخلاق روح ایرانی اساسش تعلیمات زردشت بوده. به همین سبب بود که شاهنشاهان هخامنشی خود را مظهر صفات (خشترا) می شمردند و همه قوا و اقتدار خود را از خدواند دانسته و آن را برای خیر بشر و آسایش و سعادت جامعه انسان صرف می کردند
7. کنت کورث می نویسد:
طلاهای انباشته شده و پارچه های زینتی و اثاثیه نفیس ایرانی در شهر سلطنتی پارسه خارج از حد و حساب بوده است و به همین دلیل هتا بر سر تخلیه آن توسط غارتگران (اسکندر گجستک) جدل های بسیاری رخ داد.
8. ادوراد براون:
در پنجره های کاخ پرسپولیس یکی از سنگ ها را دیدم که در مقابل نور خورشید همچون شیشه می درخشد. با دیدن این صحنه متاثر شدم. زیرا پس از گذشت ۲۱۰۰ سال از ویرانی این کاخ توسط اسکندر با این که کسی نبوده تا سنگ ها را صیقل دهد ولی با این همه هنوز همچون آینه درخشش دارد.
9. پیر لوتی نویسنده مشهور فرانسوی:
کاخ های شاهنشاهی تخت جمشید یا پارسه یکی از عجایب دنیای قدیم بوده است و با اهرام مصر از حیث غرابت برابری می کند. تمام کتیبه های موجود در این کاخ ها با انسان سخن می گوید و درس عبرتی برای آیندگان است.
10. آلبر شاندور نویسنده کتاب مشهور کورش بزرگ:
پارسی ها با کمک و یاری رساندن یکدیگر و به یاری پادشاهان مقتدر خود عظمت و شکوهی را در تاریخ به جای گذاشته اند که نشانه نبوغ و نژاد پاک آنان است. نژادی که حماسه آنان را همچون آفتابی در تاریکی نشان می دهد. آنان درخششی در جهان از خود به جای گذاشته اند که برای آیندگان نیز خواهد ماند.
11. بارتلد خاورشناس مشهور روسی:
دولت شاهنشاهی ایران نخستین دولت در جهان بوده است که توانست اسیران را عفو کند و با کشورهای مسخر شده با عدالت رفتار کند و حکومت های منظم تر از گذشته برای آنان به ارمغان بیاورد. برخی این رفتار انسان دوستانه آنان را حاکی از نفوذ دین در دولت پادشاهی آنان می دانند ولی مادها نیز مذهبی بودند ولی هیچ وقت نتوانستند این قوانین انسان دوستانه و حقوق بشری را رعایت کنند. ایرانیان همچون رومیان که امپراتور روم بوده اند امپراتور آسیا بودند. به جرات می توان گفت که گسترش معلومات ادبی و علمی یونانیان که در کتب خود از آن سخن گفته اند تنها در زیر سایه فتوحات ایران و تمدن کهن آن حاصل شده است.
12. پرفسور ژرژ کامرون استاد خطوط کهن باستان:
کاخ ها و نبشته های پرافتخار تخت جمشید یکی از شاهکارهای عالی بشر است که توسط داریوش بزرگ و فرزندش خشیارشا بنا نهاده شد. پلکان و ستون های با شکوه آن در خور ستایش است.